VBO Vastgoed Adviseur, november 2020

TEKST: Carola Peters BEELD: ANP foto/ Harmen de Jong V B O M A K E L A A R . N L NOVEMBER 2020 20 VASTGOED ADV I SEUR | “Ondermijning is een probleem dat zich diep in onze samenleving geworteld heeft. Bijna dagelijks worden we geconfronteerd met de effecten van dit fenomeen: het geweld en de bedreigingen, de grote illegale drugsindustrie en de aanzienlijke hoeveelheden misdaadgeld die circuleren. De aanpak van ondermijning heeft grote prioriteit, en de breedte van het probleem zorgt ervoor dat we op veel verschillende vlakken interveniëren. Dat geldt ook voor de vastgoedsector. Al langere tijd bestonden er vermoedens dat criminelen misbruik maken van de vastgoedsector. Ik heb opdracht gegeven om hier onderzoek naar te doen, en de vermoedens zijn door deze onderzoeken (Blackbox en Panden met een Luchtje*) bevestigd. Vastgoed kan door criminelen worden gebruikt voor bijvoorbeeld de opslag van gestolen goederen, voor de productie van drugs, voor illegale prostitutie of gokken of als onderduikadres. Het vormt een schakel in de werkwijze van criminelen om hun ongewenste praktijken te kunnen uitvoeren. Door hun daarvoor in het criminele proces minder gelegenheid te geven, proberen we deze vorm van ondermijning de kop in te drukken.” Wat is er volgens u nodig om ondermijning in het vastgoed tegen te gaan? “Samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven is van groot belang om malafide huurders te kunnen weren. Het is nu tijd om met de partijen in het veld een gezamenlijke aanpak te ontwikkelen waarmee we trachten te voorkomen dat vastgoed in handen valt van criminelen. Dat begint bij bewustwording onder verhuurders en makelaars. Lang niet iedereen is op de hoogte van de risico’s van ondermijning en malafide huurders. Screening van potentiële huurders is een preventief middel, maar dit wordt nog lang niet overal consequent uitgevoerd. Met name verhuurders en makelaars die geen lid zijn van een branchevereniging, zijn nogal eens nalatig. Bewust of onbewust. Het is zaak om ook deze doelgroep te bereiken. Daarnaast moeten we blijven investeren in betere informatiedeling en goed verhuurderschap, want daarmee ondervang je een groot deel van het risico om vastgoed te verhuren aan criminelen.” Met Prinsjesdag zagen we dat voor 2021 €141 mln. is gereserveerd om ondermijning aan te pakken. Hoe gaat u verhuurders en (verhuur- en aan-/verkoop-)makelaars ondersteunen om ondermijning te kunnen aanpakken? “Mede naar aanleiding van de verschrikkelijke moord op advocaat Derk Wiersum op 18 september 2019 investeert dit kabinet fors in de aanpak van ondermijning. Het bedrag dat u noemt, wordt ingezet om ondermijning in brede zin aan te pakken. Dat gebeurt grotendeels door het optuigen van het Multidisciplinair Interventieteam (MIT). We gaan ervan uit dat dit MIT ook meer zicht gaat geven op de gelegenheidsstructuren van ondermijnende criminaliteit, dus ook in de vastgoedsector. Daarnaast is toegezegd dat we goed gaan kijken naar de poortwachtersrol van onder meer makelaars. Het is een gezamenlijke opgave om te bezien hoe deze rol beter kan worden vervuld. Zoals gezegd is publiek- private samenwerking de basis om ondermijning aan te pakken. De inzet van verhuurders, makelaars en bemiddelaars is dus hard nodig om samen te voorkomen dat panden verhuurd worden aan personen met criminele intenties.” Wat verwacht u van verhuurders en van verhuurmakelaars als het erom gaat ondermijning tegen te gaan? Het is belangrijk dat verhuurders en verhuurmakelaars bedacht zijn op malafide intenties van huurders. Goede screening van de huurder is een hulpmiddel hiervoor. Dan maakt het niet uit of verhuurmakelaars lid zijn van een branchevereniging. Maar het lidmaatschap is voor de buitenwereld wel een garantie dat de verhuurmakelaar of bemiddelaar zijn zaken op orde heeft. Hetzelfde geldt voor het keurmerk Veilig Verhuur. Het is van groot belang dat het instrument screening indringend onder de aandacht komt – en blijft.” VBO werkt heel hard om de kwaliteit van haar leden (makelaars, taxateurs en verhuurbemiddelaars) te waarborgen. Maar slechts 20 procent van de verhuurbemiddelaars is aangesloten bij een brancheorganisatie. Wat vindt u van het idee om het beroep van verhuurbemiddelaar te reguleren via een vergunningstelsel? “Uit onderzoeken blijkt duidelijk dat een vergunningplicht een goed middel kan zijn om de verhuur van vastgoed aan criminelen te voorkomen. Het wordt ook genoemd als aanbeveling. Samen met de branche wil ik kijken naar de mogelijkheden van dit instrument. Wat ik vooral van belang acht, is dat de branche als geheel een duidelijke eigen rol speelt in de Ondermijning in vastgoed. Echt nieuw is het niet. Al vele jaren duiken steeds weer berichten op over ogenschijnlijk keurige – en vaak dure! – panden waar een drugslab in gevestigd is. Of waar illegale prostitutie plaatsvindt, of andere criminele activiteiten. Met alle gevolgen van dien, zoals bedreigingen en zelfs schietpartijen waarvan ook toevallige passanten het slachtoffer kunnenworden. Sander Dekker (VVD), minister voor Rechtsbescherming, weet dat maar al te goed. Het onderwerp heeft daarom zijn volle aandacht, zo bleek ook tijdens het online werkbezoek dat hij op 14 oktober jl. aan VBO bracht. We vroegen hem naar de reden dat ondermijning in vastgoed zo hoog op zijn agenda staat.